Konopie to jedne z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu, m.in. w kosmetyce, włókiennictwie, budownictwie, przemyśle celulozowo-papierniczym, spożywczym czy farmaceutycznym. Z rozwojem nowych technologii opracowano również kolejne zastosowania dla włókien konopnych – mogą być stosowane jako substytut włókien szklanych lub węglowych w bio-kompozytach czy używane w produkcji wydajnych baterii. Rozpowszechnienie na rynku polskim produktów ziela konopi włóknistych, w tym produktów spożywczych i suplementów diety, znacząco wzrasta w ostatnich latach. Dlatego trzeba pamiętać, iż część produktów, szczególnie olejków, może zawierać śladowe ilości THC jako zanieczyszczenie produkcyjne.

Zwiększyła się także dostępność leczenia preparatami zawierającymi THC jako substancję czynną. Sprawiły to zmiany w ustawodawstwie wprowadzone w 2017 roku (Dz.U. 2017 poz. 1458) umożliwiające wykorzystywanie ziela konopi innych niż włókniste oraz jego wyciągów i nalewek jako surowca farmaceutycznego do sporządzania leków recepturowych.

Konopie siewne to rośliny z gatunku Cannabis sativa L., wśród których wyróżnia się trzy podgatunki:

• Cannabis sativa L. subsp. Sativa – konopie włókniste
• Cannabis sativa L. subsp. indica – konopie indyjskie
• Cannabis sativa subsp. ruderalis J. – konopie dzikie

Wyizolowano około 600 związków występujących w konopiach, z czego największe zainteresowanie wzbudziły fitokannabinoidy. Jest to grupa około 100 substancji działających poprzez receptory kannabinoidowe w mózgu. Do najbardziej znanych związków z tej grupy należą THC (Δ9-tetrahydrocannabinol) i CBD (kannabidiol).

Różnice pomiędzy konopiami włóknistymi a innymi niż włókniste polegają na odmiennej zawartości substancji czynnych farmakologicznie, w tym THC. Za konopie włókniste uznawane są odmiany, w których suma zawartości THC oraz kwasu tetrahydrokannabinolowego (kwas delta-9-THC-2-karboksylowy, THCA) w kwiatowych lub owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy wynosi nie więcej niż 0,2% THC. Uprawa konopi włóknistych jest w Polsce dozwolona po uzyskaniu stosownego pozwolenia i podlega ścisłej kontroli.

THC występuje w dużej ilości w kwiatowych i owocujących wierzchołkach roślin konopi innych niż włókniste, potocznie nazywanych marihuaną.

Coraz częściej pojawiają się informacje o medycznych zastosowaniach THC. Prowadzone są badania naukowe nad zastosowaniem THC w leczeniu negatywnych skutków chemioterapii (takich jak nudności, wymioty) czy anoreksji. Pojawiają się doniesienia o pozytywnym wpływie THC na stymulację apetytu u osób chorych na AIDS. W przypadku leczenia stwardnienia rozsianego i stwardnienia zanikowego bocznego stwierdzono zmniejszenie spastyczności mięśni i redukcję bólu. Z drugiej strony zażywanie THC może wywoływać efekt odurzenia i upośledzać zdolność prowadzenia pojazdów, powoduje zaburzenia funkcji poznawczych, pamięci roboczej, uwagi i koordynacji ruchowej. Może wywoływać również wystąpienie krótkotrwałych okresów lęku, paniki, psychozy.

Należy pamiętać, że THC jest substancją psychoaktywną z grupy II-P w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych (Dz.U. 2018 poz. 1591 z późniejszymi zmianami), zatem stwierdzenie obecności tej substancji w organizmie może wiązać się z konsekwencjami prawnymi.

Śladowa zawartość THC w konopiach włóknistych powoduje, iż spożywanie dużych ilości ich preparatów, suplementów diety, szczególnie określanych jako „full spectrum”, może wiązać się z kumulacją THC i jego metabolitów w organizmie.

THC metabolizowany jest przez szereg enzymów. Szczególne znaczenie dla szybkości metabolizmu ma enzym CYP2C9 z rodziny cytochromu P450. U około 10-20% populacji polskiej enzym ten wykazuje zmniejszoną aktywność, co w istotny sposób wpływa na długość efektów działania i czas wykrywania THC w organizmie.  Stosując zatem preparaty konopne, warto robić to w sposób świadomy, by uniknąć niepożądanych problemów prawnych.

• USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 poz. 172)
• USTAWA z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz.U. z 2017 poz. 1458)
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych (Dz.U. 2018 poz. 1591 z późn. zm.)
• „Wykorzystanie surowców otrzymanych z upraw konopi włóknistych w różnych gałęziach przemysłu”
  Economic and Regional Studies, 2017, 10(1), 100–113, doi: 10.2478/ers-2017-0008  
• „Clinical Data for the Use of Cannabis-Based Treatments: A Comprehensive Review of the Literature”
  The Annals of Pharmacotherapy, 2020, 54(11), 1109-1143, doi: 10.1177/1060028020930189  
• „Toxicogenetic analysis of Δ9-THC-metabolizing enzymes”
  International Journal of Legal Medicine, 2020, 134, 2095–2103, doi: 10.1007/s00414-020-02380-3  
• „Interindividual Variation in the Pharmacokinetics of Δ9-Tetrahydrocannabinol as Related to Genetic Polymorphisms in CYP2C9”
  Clinical Pharmacology & Therapeutics, 2008, 85(3), 273–276, doi: 10.1038/clpt.2008.213