Terapia monitorowana
stężeniem leku

Terapia monitorowana stężeniem leku we krwi (ang. TDM – therapeutic drug monitoring) jest to działanie zmierzające do optymalizacji farmakoterapii u indywidualnego chorego w oparciu o pomiar stężenia leku we krwi, zasady farmakokinetyki i kryteria farmakodynamiczne.

Pozwala to na:

• weryfikację stosowanego wcześniej sposobu dawkowania leków
• poprawne określenie dawkowania, aby zmniejszyć toksyczność leku
• poprawę skuteczności leczenia oraz obniżenie jego kosztów
• bezpieczeństwo zastosowania wysokich dawek potencjalnie silnie toksycznych leków

Farmakokinetyka danego leku obejmuje takie zagadnienia, jak przebieg procesów wchłaniania, dystrybucji oraz metabolizmu i wydalania, a także wpływu czynników fizjologicznych, patofizjologicznych i środowiskowych oraz równolegle stosowanych innych leków na przebieg tych procesów. Informacje te są niezbędne do właściwej interpretacji otrzymanych wyników pomiarów z uwzględnieniem stanu klinicznego pacjenta i czasu pobierania próbek krwi do analizy.

Nie wszystkie leki wymagają terapeutycznego monitorowania. Monitoruje się leki przeciwpadaczkowe, antyarytmiczne, cytotoksyczne, przeciwdepresyjne, immunosupresyjne, cechujące się:

• silnym działaniem, o wąskim współczynniku terapeutycznym, tj. małej rozpiętości pomiędzy stężeniem terapeutycznym i toksycznym
• nieliniową farmakokinetyką (brak proporcjonalnej zależności pomiędzy stężeniem a dawką)
• dużym międzyosobniczym zróżnicowaniem stężeń po podaniu zwyczajowej dawki
• zdolnością do wchodzenia w liczne interakcje z innymi równocześnie stosowanymi lekami

TDM stanowi alternatywę dla empirycznego doboru dawkowania, opartego na metodzie prób i błędów, oraz daje racjonalne podstawy do indywidualizacji dawkowania leków i przyspieszenia osiągnięcia celu terapeutycznego.

Wykaz metod terapii monitorowanej:

SKRÓT	METODA
AED_SP	Ilościowe oznaczenie leków przeciwpadaczkowych z osocza/surowicy techniką LC-MS/MS